پژوهش تطبیقی مرثیه های خاقانی و ابن نباته مصری در سوگ فرزندشان

Authors

Abstract:

مرثیه‌سرایی یکی از قدیمی‌ترین فنون شعری است که از دیرباز حضور خود را در دیوان‌های شعری بیشتر اقوام و ملل به ثبت رسانده است. در ادبیات فارسی و عربی، شاعران زیادی بودند که در این فن از نام‌آوران به شمار می‌روند. رودکی سمرقندی، محتشم کاشانی، مسعود سعد، خاقانی، حافظ و... در ادبیات فارسی و خنساء، ابو ذؤیب هذلی، ابن رومی، ابوالحسن تهامی، ابن نباته مصری و... در ادب عربی، برخی از مشاهیر مرثیه‌سرایی به شمار می‌روند. این شاعران غالبا به خاطر از دست دادن عزیزان و نزدیکان خود چکامه‌های سوزناکی را از خود به جای گذاشتند تا از یک سو، شدت اندوه‌شان را به تصویر کشند و از سوی دیگر، دل دردمند خود را تسلا دهند. خاقانی و ابن نباته مصری که در فقدان فرزندان دلبند خود، سرشک از دیده جاری کردند و بی‌تابی نمودند، در بسیاری از مضامین مرثیه‌هایشان از مشترکات زیادی برخوردارند. این پژوهش در صدد است با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی به بررسی مضامین مشترک مرثیه این دو شاعر در سوگ فرزندانشان بپردازد. با مطالعه‌ای که در مرثیه‌های این دو شاعر انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که گریه، شکوه از روزگار، دوری گزیدن از شادی به سبب از دست دادن فرزند، اهمیت ندادن به دنیا پس از مرگ فرزند، ناامیدی و... از مضامین مشترک در شعر آن‌ها به شمار می‌آید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی مرثیه های ابن رومی و خاقانی در سوگ فرزند

چکیده مرثیه سرایی یکی از انواع ادب غنایی است که از دیرباز حضور گسترده خود را در دیوان های شعری ادب عربی و فارسی تثبیت کرده است. این نوع ادبی که غالباً منحصر به بیان مناقب و فضائل متوفّی است، شعرای زیادی را در ادبیّات این دو قوم به خود دیده است. از جمله این شعرا، ابن رومی و خاقانی هستند که به سبب از دست دادن فرزندان خود، در برخی از مضامین شعری مشترک هستند. یکی از این مضامین، مرثیه هایی است که این د...

full text

ابن نباته مصری و رویکرد نوستالژیک

نوستالژی یا غم­غربت در اصطلاح به حسرت گذشته و احساس بیگانگی و بیزاری از واقعیات موجود گفته می­شود. این اصطلاح از حوزه­ی روان­شناسی وارد هنر و ادبیات شد و در ادبیات عبارت از رفتاری است ناخودآگاه که در شاعر یا نویسنده روی می­دهد. ابن نُباته(686 -768هـ) امیر شعرای مصر سالیان دراز دور از زادگاهش، در سرزمین شام زندگی کرده است. از این رو غم­غربت یکی از درون­مایه­های اصلی شعرش است. او در چکامه­های خود ...

full text

بررسی تطبیقی مرثیه‌های ابن رومی و خاقانی در سوگ فرزند

چکیده مرثیه‌سرایی یکی از انواع ادب غنایی است که از دیرباز حضور گستردة خود را در دیوان‌های شعری ادب عربی و فارسی تثبیت کرده است. این نوع ادبی که غالباً منحصر به بیان مناقب و فضائل متوفّی است، شعرای زیادی را در ادبیّات این دو قوم به خود دیده است. از جملة این شعرا، ابن رومی و خاقانی هستند که به سبب از دست دادن فرزندان خود، در برخی از مضامین شعری مشترک هستند. یکی از این مضامین، مرثیه‌هایی است که این ...

full text

ابن نباته مصری و رویکرد نوستالژیک

نوستالژی یا غم­غربت در اصطلاح به حسرت گذشته و احساس بیگانگی و بیزاری از واقعیات موجود گفته می­شود. این اصطلاح از حوزه­ی روان­شناسی وارد هنر و ادبیات شد و در ادبیات عبارت از رفتاری است ناخودآگاه که در شاعر یا نویسنده روی می­دهد. ابن نُباته(686 -768هـ) امیر شعرای مصر سالیان دراز دور از زادگاهش، در سرزمین شام زندگی کرده است. از این رو غم­غربت یکی از درون­مایه­های اصلی شعرش است. او در چکامه­های خود ...

full text

سبک مرثیه های خاقانی

  مرثیه بر اشعاری اطلاق می‌شود که در ماتم گذشتگان سروده شده باشد. از لحاظ نوع ادبی، مرثیه را جزء اشعار غنایی به حساب می‌آورند. مرثیه ممکن است در هر قالبی سروده شده باشد؛ اما قالب قصیده پرکاربردترین قالب برای سرودن مرثیه است. خاقانی علاوه بر اینکه در سرودن مدح، هجو، حبسیه و هجو تبحّر فراوانی داشته، در سرودن مرثیه هم، توانایی خود را به اثبات رسانده است. مرثیه های خاقانی، اغلب در قالب قصیده و در بح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 7

pages  15- 28

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023